หลายธุรกิจขนาดเล็กมักมุ่งเน้นที่การจัดการภายใน เช่น การควบคุมต้นทุน การพัฒนาสินค้า หรือการดูแลทีมงาน แต่กลับละเลยสิ่งสำคัญที่อยู่นอกเหนือการควบคุม — ไม่ว่าจะเป็นความเคลื่อนไหวของตลาด การเปลี่ยนพฤติกรรมลูกค้า หรือคู่แข่งที่เติบโตเร็วกว่า
External Strategy หรือ “กลยุทธ์จากภายนอก” จึงไม่ใช่เครื่องมือของธุรกิจขนาดใหญ่เท่านั้น แต่คือหัวใจสำคัญที่ธุรกิจขนาดเล็กต้องเข้าใจ หากต้องการขยับตัวให้ทัน และวางแผนอย่างแม่นยำภายใต้ข้อจำกัดด้านทรัพยากร
External Strategy คืออะไร?
External Strategy คือแนวทางการวางแผนธุรกิจที่พิจารณาปัจจัย “ภายนอกองค์กร” ซึ่งแม้เราจะควบคุมไม่ได้โดยตรง แต่สามารถใช้เป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัจจัยภายนอกที่ควรจับตา:
- ความเปลี่ยนแปลงของตลาดในระดับอุตสาหกรรมและท้องถิ่น
- พฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป เช่น การซื้อผ่านออนไลน์ หรือการใช้โซเชียลมีเดีย
- กฎหมายและข้อบังคับที่มีผลต่อการดำเนินงาน
- คู่แข่งรายใหม่ที่เข้ามาในตลาดด้วยข้อเสนอที่แตกต่าง
- เทคโนโลยีใหม่ที่อาจเข้ามา Disrupt รูปแบบธุรกิจ
Framework ที่ธุรกิจขนาดเล็กควรใช้
เพื่อให้วิเคราะห์ปัจจัยภายนอกได้อย่างมีระบบ ธุรกิจขนาดเล็กสามารถเริ่มจาก 2 Framework พื้นฐานที่ไม่ซับซ้อนและสามารถปรับใช้ได้จริง
1. PESTEL Analysis
เป็นเครื่องมือวิเคราะห์ภาพรวมของสภาพแวดล้อมใน 6 ด้าน ได้แก่:
- Political: นโยบายรัฐหรือท้องถิ่นที่อาจส่งผลต่อธุรกิจ
- Economic: ภาวะเศรษฐกิจในพื้นที่ เช่น ค่าแรง ราคาน้ำมัน เงินเฟ้อ
- Social: ค่านิยม วิถีชีวิตของกลุ่มเป้าหมาย
- Technological: แนวโน้มเทคโนโลยีที่อาจเข้ามาเปลี่ยนพฤติกรรมลูกค้า
- Environmental: กฎเกณฑ์สิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์หรือการผลิต
- Legal: ข้อบังคับ ใบอนุญาต หรือมาตรฐานเฉพาะในอุตสาหกรรม
2. Porter’s Five Forces
ใช้วิเคราะห์การแข่งขันในอุตสาหกรรม โดยดูจาก 5 แรงกดดัน:
- อำนาจต่อรองของลูกค้า
- อำนาจต่อรองของซัพพลายเออร์
- ความเสี่ยงจากผู้เล่นรายใหม่
- สินค้าหรือบริการทดแทน
- ความรุนแรงของการแข่งขันในตลาด
วิธีประยุกต์ใช้ External Strategy ให้ได้ผล
- เริ่มจากข้อมูลรอบตัว:
เช่น พฤติกรรมลูกค้าหน้าร้าน, ยอดขายออนไลน์ที่ลดลง, หรือแม้แต่ข่าวธุรกิจของคู่แข่งในพื้นที่ - วิเคราะห์อย่างมีระบบ:
ใช้ PESTEL และ 5 Forces จัดหมวดหมู่ปัจจัยภายนอกที่มีผลต่อธุรกิจ - ใช้ข้อมูลเป็นแนวทางตัดสินใจ:
เช่น หากพบว่าคู่แข่งใหม่ขายถูกกว่าด้วยช่องทางออนไลน์ คุณอาจไม่จำเป็นต้องลดราคาตาม แต่อาจปรับกลยุทธ์เป็น “เน้นคุณภาพ + บริการที่ใกล้ชิด” - วางแผนเชิงรุก:
External Strategy ช่วยให้คุณไม่ต้องรอ “รับมือ” แต่สามารถ “ขยับก่อน” เช่น เพิ่มช่องทางขายใหม่ ขยายบริการเสริม หรือร่วมมือกับพันธมิตรที่ช่วยลดต้นทุน
สรุป: ขนาดเล็กไม่ใช่ข้อจำกัด หากวางกลยุทธ์จากภายนอกเป็น
ธุรกิจขนาดเล็กอาจไม่มีงบโฆษณาหลักล้าน หรือทีมงานหลายสิบคน แต่ถ้ามีมุมมองที่เฉียบคมจากข้อมูลภายนอก คุณก็สามารถวางแผนที่ชนะได้ก่อนใคร External Strategy คือเครื่องมือช่วยมองเกมให้ไกลขึ้น แม้จะเริ่มต้นจากจุดเล็กๆ อย่าปล่อยให้ตัวเองเล่นเกมธุรกิจแบบตั้งรับ ลองเริ่มจากการมองออกไปให้ไกล แล้วกลับมาวางแผนให้แม่นยำขึ้นในวันนี้